Δευτέρα 20 Μαΐου 2019

Ελεύθερη σ' έναν κόσμο φταγμένο για αφέντες και δούλους


Η Φιρντάους είναι μια από τις γυναίκες που βρίσκει τη δύναμη να ανοξει την πόρτα και να φύγει. Κι αν η αναγνώστρια ή και ο αναγνώστης νομίζει πως έτσι τελειώνουν τα δράματα, θα αναγκαστεί να δει την αλήθεια: η σκλαβιά της γυναίκας δεν έχει τέλος. Αλλάζει μορφή, μα, από το ανδρικό βλέμμα που γδύνει μέχρι τη γυναικτονία, σκλαβιά παραμένει.

"Το απολυτήριο του γυμνασίου και οι καταπιεσμένες επιθυμίες μου με κατέτασσαν στη μεσαία τάξη. Αλλά γεννήθηκα στην κατώτερη τάξη".

Η Φιρντάους, φτωχή ή πλούσια, "ηθική" ή "ανήθικη", κοριτσάκι ή γυναίκα, θα ανακαλύπτει πίσω από κάθε ελευθερία που προσπαθεί να κατακτήσει μια καινούρια σκλαβιά. 
Ο πατέρας, ο θείος, ο σύντροφος, ο σύζυγος, ο σωτήρας, ο νταβατζής, ο αστυνομικός, ο περαστικός, δεν έχουν απέναντί της άλλη συμπεριφορά από εκείνη του εξουσιαστή. Πώς θα μπορούσαν, άλλωστε, να φερθούν διαφορετικά! Η πατριαρχία ορίζει τις ζωές και των γυναικών και των ανδρών, όμως, ακόμα και στον τελευταίο άνδρα, δίνει το δικαίωμα να καταπιέσει έναν άνθρωπο, τη γυναίκα.
Οι γυναίκες της ιστορίας αυτής, σκλάβες σαν όλους τους σκλάβους που πολεμούν τους άλλους σκλάβους και όχι τους αφέντες τους, ή έχουν αποδεχτεί ως φυσική την κατάστασή τους, θα εκμεταλλευτούν τη Φιρντάους για να υπηρετήσουν πιστά την πατριαρχία.

Όταν ήμουν πόρνη "το να δώσω το κορμί μου δεν θεωρούνταν το αντίτιμο που θα όφειλα να καταβάλω προκειμένου να κερίσω την εύνοια του διευθυντή ή ν' αποφύγω την οργή του προέδρου της εταιρείας".

Η Ναουάλ Αλ Σααντάουι καταγράφει μια πραγματική ιστορία με μια λογοτεχνική γραφή που ρέει και γοητεύει, με μια θανατηφόρα απλότητα αποκαλύπτει κάθε πτυχή της πατριαρχίας.

"Η φωνή της Φιρντάους σκορπούσε το φόβο, το φόβο της αλήθειας που σκοτώνει, της αφτιασίδωτης και άσχημης, της αλήθειας που έχει μια απλότητα θανατηφόρα, την απλότητα ενός παιδιού που δεν έχει μάθει ακόμα να λέει ψέματα. Και καθώς ο κόσμος ήταν γεμάτος ψέματα, η Φιρντάους έπρεπε να πληρώσει το τίμημα".

Η δικαίωση της Φιρντάους και η δικαίωση κάθε γυναίκας που παίρνει το δρόμο του αγώνα είναι στο χέρι μας. Στο χέρι κάθε ανθρώπου που θα συνειδητοποιήσει πως τα προνόμια που του χαρίζει η εξουσία, δεν του προσφέρουν ούτε έναν κόκκο ελευθερίας μα ένα διαφορετικό είδος σκλαβιάς.

3 σχόλια:

  1. Χωρίς να θέλω καθόλου να αμφισβητήσω την αξία του βιβλίου και των γεγονότων στα οποία αναφέρεται, νιώθω να θέλω να κάνω μια σοβαρή παρατήρηση.

    "Ο πατέρας, ο θείος, ο σύντροφος, ο σύζυγος, ο σωτήρας, ο νταβατζής, ο αστυνομικός, ο περαστικός, δεν έχουν απέναντί της άλλη συμπεριφορά από εκείνη του εξουσιαστή. Πώς θα μπορούσαν, άλλωστε, να φερθούν διαφορετικά! Η πατριαρχία ορίζει τις ζωές και των γυναικών και των ανδρών, όμως, ακόμα και στον τελευταίο άνδρα, δίνει το δικαίωμα να καταπιέσει έναν άνθρωπο, τη γυναίκα..."

    Εδώ υπάρχει και κρύβεται μια λαθεμένη αντίληψη που δυστυχώς την ακολουθεί μεγάλο μέρος του λεγόμενου "φεμινιστικού κινήματος".
    "Εχθρός" βαφτίζεται κάθε αρσενικό. Και στα μάτια αυτού αντικατοπτρίζεται η "εξουσία". Έτσι φτάνουμε στη φράση-διαπίστωση: "Όλοι οι άντρες είναι ίδιοι".
    Η άποψη αυτή, ευνουχίζει τον αγώνα για τα δικαιώματα της γυναίκας γιατί τι κάνει; Αθωώνει παμψηφεί τις κοινωνικές αιτίες της πατριαρχίας και το κοινωνικό σύστημα που τις παράγει. Αυτή η αντίληψη οδηγεί σε μια μεταφυσική κριτική προσέγγιση που δεν βάζει στο κάδρο τον καπιταλισμό και τις σχέσεις εκμετάλλευσης που τον χαρακτηρίζουν μα αποτέλεσμα τι; να στρέφει τη γυναίκα απέναντι στον άντρα και το αντίθετο.
    Άποψη που μια χαρά συμφέρει και εξυπηρετεί την διαιώνιση της εκμετάλλευσης και της γυναικείας καταπίεσης.
    Δεν έχω περαιτέρω εικόνα του βιβλίου για να είμαι πιο συγκεκριμένος για τις απόψεις της Φιρντάους. Συνεπώς θα σταματήσω εδώ.
    Αλεξάνδρα μου, χαίρομαι γιατί η θεματογραφία σου ανοίγει συζητήσεις.
    Τα φιλιά μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Η ιστορία αναφέρεται σε συγκεκριμένους άντρες, ας αφήσουμε τις εμπειρίες των ανθρώπων να ειπωθούν, ακόμα κι αν δεν μας αρέσουν.
    Και η πατριαρχία μαθαίνει στους άνδρες να μισούν τις γυναίκες και στις γυναίκες να μισούν τους άνδρες.
    Νομίζω το μεγάλο λάθος της ανθρωπότητας είναι αυτό: να νομίζει ότι είναι ίδιοι όλοι οι εργάτες, οι μετανάστες, οι αστοί, οι νέοι...
    Κσθε εξουσία φροντίζει να αναπαράγει τις εξουσιαστικές σχέσεις στην κοινωνία, να υποδεικνύει στον καταπιεσμένο με ποιον θα τα βάλει. Είναι χαρακτηριστικά τα μεγάλα ποσοστά μισογυνισμού στις κοινότητες των γκέι, ρατσισμού στο προλεταριάτο...
    Καλή συνέχεια, Γιάννη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Και πάλι το ζήτημα της παιδείας, βρίσκεται πίσω από τις άθλιες συμπεριφορές των ανθρώπων.
    Βέβαια η παιδεία δεν θα εξαλείψει το πρόβλημα. Είναι όμως το μόνο φάρμακο που μπορεί να αμβλύνει μια πραγματικότητα που δεν μπορούμε να την αλλάξουμε: Το ότι ο άνθρωπος είναι αποτέλεσμα μιας βραδείας εξελικτικής διεργασίας και όχι δημιούργημα ενός αγαθού όντος. Σ’ αυτήν τη διεργασία η βία έπαιξε βασικό ρόλο…
    Σ’ αυτόν τον δεδομένο κόσμο λοιπόν αναζητά ο άνθρωπος τους καλύτερους όρους τής συνύπαρξης. Κι αυτή η αναζήτηση είναι που δίνει αξία στη ζωή και όχι η απελπισία και ο αναχωρητισμός.
    Μεγάλο ζήτημα θέτεις, Αλεξάνδρα,

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...